EKSPERCI GRUPY ROBOCZEJ DS. DOSTĘPU NACZYNIOWEGO DLA PACJENTÓW DIALIZOWANYCH APELUJĄ DO MINISTERSTWA ZDROWIA O POWSTANIE CENTRALNEGO REJESTRU PRZETOK
Eksperci Grupy Roboczej ds. dostępu naczyniowego dla pacjentów dializowanych apelują do Ministerstwa Zdrowia o powstanie Centralnego Elektronicznego Rejestru Przetok.
Rejestr wprowadziły już m.in. kraje skandynawskie takie jak: Dania, Norwegia czy Finlandia. Dane dotyczące pacjentów dializowanych i problemów z przetokami naczyniowymi wskazują na wysokie ryzyko powikłań, które mogą negatywnie wpłynąć na skuteczność dializ. Aż 1/3 pacjentów może doświadczać wczesnych problemów z przetoką, szczególnie w pierwszym roku po jej wytworzeniu. Wprowadzenie Centralnego Rejestru Przetok znacząco usprawni opiekę nad pacjentami i umożliwi im swobodne przemieszczanie się między ośrodkami nefrologicznymi np. przy zmianie miejsca zamieszkania. Umożliwi także sprawne przenoszenie dokumentacji pomiędzy ośrodkami nefrologicznymi, zapewniając ciągłość historii leczenia pacjenta przy zmianie miejsca zamieszkania.
Rejestr przetok na świecie
W Europie Zachodniej takie jak Szwecja i Belgia, podejmują inicjatywy w celu wdrożenia Elektronicznych Rejestrów Przetok. Rejestry ma na celu poprawę opieki nad pacjentami wymagającymi dostępu naczyniowego, w tym tych z przetokami tętniczo-żylnymi. Systemy te pomagają w lepszym zarządzaniu i dokumentowaniu procedur medycznych związanych z dostępem naczyniowym.
W badaniach przeprowadzonych w Szwecji, aż 42,9% pacjentów z przetokami doświadczyło powikłań, a odpowiednia adnotacja w rejestrze pozwoliła na identyfikację zastosowanych u pacjenta technik kaniulacji, co istotnie zmniejszyło liczbę powikłań przy dalszych zabiegach nad pacjentem.[1]
Na przykład w Szwecji prowadzone badania dotyczące zarządzania dostępem naczyniowym wykazały, że taki rejestr przyczynił się do bardziej precyzyjnego monitorowania zastosowanych technik kaniulacji. Zmniejszył ryzyko komplikacji w przyszłych zabiegach. Inicjatywa ta wspiera ciągłość i spójność terapii, szczególnie w przypadku pacjentów przemieszczających się między różnymi placówkami medycznymi.[2]
Powołanie Centralnego Rejestru Przetok w Polsce pozwoli na lepsze zarządzanie leczeniem pacjentów, szczególnie tych przemieszczających się między placówkami, zapewniając spójność terapii i minimalizując ryzyko błędów medycznych. Takie podejście zapewni lekarzowi wiedzę o stanie przetoki oraz o wykonanych wcześniej u pacjenta zabiegach. Ułatwi również współpracę między zespołami medycznymi, a decyzje terapeutyczne będą podejmowane w oparciu o pełniejszy obraz kliniczny pacjenta.
Potrzeba utworzenia centralnego elektronicznego rejestru przetok
„Taki rejestr wspierałby chirurgów naczyniowych i radiologów, którzy na co dzień zajmują się przetokami w Polsce. Rejestr umożliwi dostęp do danych o wcześniejszych procedurach. Można go oprzeć na modelu paszportu dostępu naczyniowego, który gromadzi informacje o każdej interwencji. Dzięki temu pacjent miałby pełną historię leczenia w jednym miejscu, co znacząco wpłynęłoby na poprawę jakości opieki nad dostępem tętniczo-żylnym. Umożliwiłoby też lepsze planowanie działań edukacyjnych i rozwojowych w tym obszarze” – podsumowuje prof. Radosław Pietura, Samodzielny Szpital Kliniczny w Lublinie.
Perspektywa pacjentów
Przewlekłą chorobę nerek stwierdza się u około 600 mln ludzi na całym świecie. W Polsce obecnie choruje na nią ok. 4.2 mln osób. Pacjenci nadal zbyt późno trafiają do lekarza specjalisty i bardzo rzadko otrzymują odpowiednią pomoc, dzięki której możliwe jest uniknięcie dializowania. Liczba osób dializowanych rośnie o około 1,8% rocznie. Koszty leczenia 31 000 pacjentów w 2018 roku wyniosły prawie 2 mld złotych.[3]. W związku z tym niezbędne wydaje się upowszechnienie procedury zakładania przetok, która pozwala znacznie te koszty ograniczyć, co wiąże się ze zmianami w koszyku świadczeń gwarantowanych.
Rejestr przetok to bardzo dobre rozwiązanie dla pacjentów. Umożliwi lekarzom szybki dostęp do informacji medycznych. Centralny rejestr przetok znacząco podniesie jakość opieki, zapewniając kontrolę nad stanem zdrowia pacjenta i pozwalając na szybszą reakcję w przypadku powikłań – podsumowuje Dorota Ligęza, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki.
___________
[1] https://bmcnephrol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12882-021-02458-z
[2] https://academic.oup.com/ndt/article/34/7/1071/5514272?login=false
[3] Gellert R., Oko A., Naumnik B., Rutkowski P, Małgorzewicz S., Opinia ekspertów w sprawie wprowadzenia nowego programu lekowego:”Leczenie przewlekłej choroby nerek z zastosowaniem ketoaminokwasów”. Warszawa 2019.
W ramach Koalicji na rzecz Bezpieczeństwa Szpitali utworzono Grupę Roboczą ds. dostępów naczyniowych dla pacjentów dializowanych.
W skład grupy roboczej weszli:
- dr hab. n med. Ryszard Gellert – Konsultant Krajowy ds. nefrologii, Klinika Nefrologii
i Chorób Wewnętrznych, Studium Kliniczno-Dydaktyczne Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, Szpital Bielański; - dr hab. n med. Wacław Kuczmik – Konsultant Krajowy w dziedzinie chirurgii naczyniowej, Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyń, Angiologii i Flebologii w Katowicach;
- dr hab. n med. Zbigniew Gałązka – Prezes Polskiego Towarzystwa Chirurgii Naczyniowej, Kierownik Kliniki Chirurgii Ogólnej, Endokrynologicznej i Chorób Naczyń Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego;
- dr hab. n med. Tadeusz Grochowiecki – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego;
- dr hab. n. med. Tomasz Hryszko – Kierownik II Kliniki Nefrologii, Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych z Ośrodkiem Dializ, Uniwersytecki Szpital Klinczny w Białymstoku;
- dr hab. n med. Michał Sojka – Kierownik Oddziałeu Chirurgii Naczyniowej, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie;
- dr hab. n med. Paweł Maga – Kierownik Kliniki Angiologii – II Katedra Chorób Wewnętrznych im. Prof. Andrzeja Szczeklika, Szpital Uniwersytecki w Krakowie;
- dr hab. n med. Wojciech Załuska – rektor Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, konsultant województwa lubelskiego w dziedzinie nefrologii, członek American Society of Nephrology, European Dialysis and Transplantation Association, Polskiego Towarzystwa Nefrologicznego Polskiego Towarzystwa Transplantologicznego oraz Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, przewodniczący i członek Międzynarodowej Komisji Wydziałowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie ds. Akredytacji, członek Uniwersyteckiej Komisji ds. Jakości Kształcenia na kierunku lekarskim;
- dr hab. n med. Krzysztof Bojakowski – Centralny Szpital Kliniczny – Uniwersyteckie Centrum Kliniczne WUM, Klinika Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Onkologicznej Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej, Endokrynologicznej i Transplantacyjnej;
- Prof. dr hab. Beata Naumnik – I Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych
z Ośrodkiem Dializ Uniwersytet Medyczny w Białymstoku; - dr hab. n med. Jolanta Małyszko – Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego;
- dr hab. n med. Mirosław Dziekiewicz – Wojskowy Instytut Medyczny, Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie;
- dr hab. n med. Zbigniew Krasiński – Klinika Chirurgii Naczyniowej, Wewnątrznaczyniowej, Angiologii i Flebologii, Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego w Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu i Flebologii Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu;
- dr hab. n med. Jerzy Głowiński – Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Białymstoku;
- dr hab. n med. Szymon Brzósko – I Klinika Nefrologii i Transplantologii z Ośrodkiem Dializ, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku;
- dr hab. n med. Radosław Pietura – Uniwersytecki Szpital Kliniczny Nr 1 w Lublinie;
- dr hab. n med. Tomasz Jargiełło – Zakład Radiologii Zabiegowej i Neuroradiologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie;
- dr hab. n med.Rajmund Michalski – Zastępca Dyrektora ds. Naukowych, Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN
w Zabrzu, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki.