PODSUMOWANIE BADAŃ PRZESIEWOWYCH FUNKCJI NEREK W RAMACH OBCHODÓW ŚWIATOWEGO DNIA NEREK 2025
W ramach obchodów Światowego Dnia Nerek, dzięki wsparciu firmy Boehringer Ingelheim, Hutniczej Fundacji Ochrony Zdrowia i Opieki Społecznej oraz firmy Baxter, wykonano 1512 badań przesiewowych poziomu kreatyniny we krwi z wyliczeniem współczynnika eGFR. Badania przeprowadzono przez sieć laboratoriów Diagnostyka na terenie 5 miast: Krakowa, Wieliczki, Zabrza, Gliwic i Rudy Śląskiej. Poniżej prezentujemy wyniki przeprowadzonych badań i podsumowanie.
Tab. 1. Klasyfikacja oparta na wartościach eGFR wyników badań przeprowadzonych przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki z okazji Światowego Dnia Nerek dla 1512 osób, 2025 r.
Analiza ogólna wyników zgodnie z wytycznymi dotyczącymi przewlekłej choroby nerek (PChN):
Z przeprowadzonych badań przesiewowych wynika, że:
- Większość badanych osób (87.37%) ma eGFR ≥ 60 ml/min/1.73 m², co sugeruje prawidłową lub łagodnie obniżoną funkcję nerek (kategorie G1 i G2).
- 63% przebadanych osób (191 z 1512) wykazało obniżoną wartość eGFR poniżej 60 ml/min/1.73 m², co sugeruje różne stadia przewlekłej choroby nerek (od łagodnie do ciężko obniżonej funkcji – G3a, G3b, G4 i G5).
Częstość występowania przewlekłej choroby nerek, definiowanej najczęściej jako eGFR poniżej 60 ml/min/1.73 m² w populacji ogólnej dorosłych szacuje się na około 10-15%. Zatem, odsetek osób z obniżonym eGFR w badaniu przeprowadzonym przez OSMN (12.63%) mieści się w tym ogólnym zakresie występowania PChN w populacji.
Wyniki te podkreślają znaczenie badań przesiewowych w identyfikacji osób z potencjalną PChN, które mogą nie mieć jeszcze objawów. Wczesne wykrycie i interwencja mogą pomóc w spowolnieniu progresji choroby i poprawie wyników leczenia.
Warto jednak pamiętać, że częstość występowania PChN wzrasta z wiekiem. Badana przez Stowarzyszenie grupa mogła mieć inną strukturę wiekową niż populacja ogólna, co mogło wpłynąć na wynik. Badania przeprowadzono w konkretnych 5 miastach w Polsce. Częstość występowania PChN może się różnić w zależności od regionu. Osoby zgłaszające się na badania przesiewowe mogły być bardziej świadome ryzyka chorób nerek lub mieć pewne objawy, co mogło wpłynąć na wyższy odsetek wykrytych przypadków w porównaniu z populacją ogólną.
Zalecenia ogólne:
– G1 (eGFR ≥ 90): Monitorowanie czynników ryzyka (nadciśnienie, cukrzyca), zdrowy styl życia.
– G2 (eGFR 60-89): Identyfikacja przyczyny, monitorowanie funkcji nerek i białkomoczu, leczenie współistniejących schorzeń, zdrowy styl życia.
– G3a (eGFR 45-59): Aktywna modyfikacja stylu życia, kontrola ciśnienia i glikemii, unikanie leków nefrotoksycznych, konsultacja nefrologiczna.
– G3b (eGFR 30-44): Ścisła kontrola ciśnienia i glikemii, dieta z ograniczeniem soli i białka, unikanie leków nefrotoksycznych, obowiązkowa konsultacja nefrologiczna.
– G4 (eGFR 15-29): Ścisłe przestrzeganie zaleceń nefrologa, przygotowanie do leczenia nerkozastępczego.
– G5 (eGFR < 15): Leczenie nerkozastępcze (dializa lub przeszczepienie).
Ważne uwagi:
Powyższe zalecenia są ogólne i nie zastępują indywidualnej konsultacji lekarskiej. Dalsze postępowanie zależy od konkretnej sytuacji pacjenta, jego chorób współistniejących i innych czynników. Osoby z nieprawidłowymi wynikami eGFR powinny skonsultować się z lekarzem w celu dokładnej diagnozy i ustalenia dalszego planu działania.
Podsumowując:
Dzięki akcji przeprowadzonej przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki oraz sponsorom – w szczególności firmie Boehringer Ingelheim, dzięki której w tym roku rozszerzyliśmy listę miast objętych badaniami – udało się zidentyfikować osoby z potencjalnymi problemami nerkowymi, które mogły nie być tego świadome. Badania przesiewowe są ważnym narzędziem wczesnego wykrywania PChN i umożliwiają wdrożenie odpowiedniego leczenia oraz profilaktyki.